Akşam Sefası Ne Zaman Ekilir?
Cevap: Akşam sefası (Mirabilis jalapa), yazın renkli görüntüsüyle bahçelerde ve balkonlarda sıkça tercih edilen yıllık bir çiçektir. Akşam sefası ne zaman ekilir? sorusunun cevabı, bu bitkinin yetişme dönemi özelliklerine bağlıdır. Akşam sefası tohumları, soğuk havalara dayanıklı olmadığından genellikle son don tehlikesi geçtikten sonra, ilkbahar sonlarında ekilir.
İçindekiler
- Akşam Sefasının Ekimi İçin En Uygun Zaman
- Akşam Sefası Tohumu Nasıl Ekilir?
- İklim ve Toprak Koşulları
- Bakım İpuçları
- Akşam Sefası Hakkında Önemli Bilgiler
- Özet Tablosu
1. Akşam Sefasının Ekimi İçin En Uygun Zaman
- Tohum ekimi için uygun zaman: Akşam sefası tohumları, sıcaklıkların 15°C ve üzerine çıktığı, don riskinin geçtiği bölgelerde, genellikle Mart sonu – Mayıs başı arasında ekilir.
- Eğer iç mekânda fide yetiştirmeyi planlıyorsanız, tohumları şubat sonu ile mart başı arasında serada ya da güneş alan bir iç mekânda ekecek şekilde başlayabilirsiniz. Fideler güçlenince, don tehlikesi geçtikten sonra dış mekâna dikilir.
- Akşam sefası sıcak mevsim bitmeden önce ekilmelidir çünkü geç ekimlerde çiçeklenme zamanında soğuklar başlayabilir.
2. Akşam Sefası Tohumu Nasıl Ekilir?
- Tohum hazırlığı: Akşam sefası tohumları büyük ve sert kabukludur. Toprakta iyi çimlenmesi için tohumlar bir gece önceden ılık suda bekletilebilir.
- Ekim derinliği: Tohum 2-3 cm derinliğe, nemli ve geçirgen toprağa ekilir.
- Toprak ve sulama: Toprak sürekli hafif nemli tutulmalıdır ama aşırı sulamadan kaçınılmalıdır.
- Çimlenme süresi yaklaşık 1-2 haftadir.
3. İklim ve Toprak Koşulları
| Özellik | Gereksinim | Notlar |
|---|---|---|
| Sıcaklık | 15°C – 30°C arası | Don olaylarından kaçınmak şart |
| Toprak | İyi drene edilmiş, humuslu | Hafif asidik veya nötr toprak (pH 6.0-7.5) |
| Güneş ışığı | Tam güneş ya da yarı gölge | Fazla gölgede çiçek azalabilir |
| Sulama | Düzenli, toprak nemli | Kök çürümesini önlemek için sulamada dikkat |
| İklim bölgesi | Ilıman ve sıcak iklimler | Çok soğuk bölgelerde iç mekânda fide yetiştirilmeli |
4. Akşam Sefası Bakım İpuçları
- Gübreleme: Büyüme döneminde dengeli bir sıvı gübre haftada 1 kez uygulanabilir.
- Budama: Bitki çok uzun boylu veya dağınık ise hafif budamalarla şekil verilebilir.
- Hastalık ve zararlılar: Genel olarak dayanıklıdır, fakat aşırı sulama kök çürüklüğüne yol açabilir. Sık sulamak yerine toprağın üstü kurudukça sulama tercih edilmeli.
- Çiçeklenme: Akşam vakti açan güzel renkli çiçeklerle yaz boyunca bahçenizi süsler.
5. Akşam Sefası Hakkında Önemli Bilgiler
- Akşam sefası, gündüz kapalı kalıp akşamları açan çiçekleri nedeniyle ismini almıştır.
- Renk çeşitliliği oldukça fazladır: kırmızı, sarı, pembe, beyaz ve çok renkli.
- İyi bakım ile yaz sonuna kadar düzenli olarak çiçek açar.
- Ülkemizde özellikle Akdeniz ve Ege bölgelerinde açık havada rahatlıkla yetiştirilir.
6. Akşam Sefası Ekimi ve Bakımı Özet Tablosu
| Kriter | Açıklama | Tavsiye / Notlar |
|---|---|---|
| Ekim zamanı | Mart sonu – Mayıs başı | Son don tehlikesinden sonra ekim |
| Ekim derinliği | 2-3 cm | Tohumları önceden suda bekletmek çimlenmeyi hızlandırır |
| Toprak | İyi drene edilmiş, humuslu | pH 6.0-7.5 arası toprak uygundur |
| Sulama | Toprağı nemli tutmak yeterli | Aşırı sulamadan kaçının |
| Güneş ihtiyacı | Tam güneş veya hafif yarı gölge | Güneşli ortamda daha çok çiçek açar |
| Çimlenme süresi | 1-2 hafta | Sıcak havada hızlanır |
| Don riski | Tohum ekiminde don olmamalı | Donlardan sonra dış mekâna çıkarmak gerekir |
| Büyüme süresi | 3-4 ay (çiçeklenme dönemi) | Yaz boyunca çiçek açar |
Özet
Akşam sefası tohumlarını don riski geçtikten sonra, Mart sonu ile Mayıs başı arasında ekmek en doğrusudur. Toprak sıcaklığı 15°C’nin altına düşmemeli ve toprak iyi drene edilmiş olmalıdır. Tohumlar 2-3 cm derinliğe ekilir, çimlenme 1-2 hafta sürer. Bitki düzenli sulanmalı, tam güneş veya yarı gölgeye alınmalıdır. Böylece bahçenizde, balkonunuzda yaz boyunca renkli ve gösterişli akşam sefası çiçeklerini keyifle izleyebilirsiniz.
Kaynaklar
- Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığı Bitki Yetiştiriciliği Rehberleri
- University of Florida IFAS Extension: Mirabilis jalapa Culture
- Royal Horticultural Society (RHS): Evening Primrose (Mirabilis Jalapa)
- Bahçe Bitkileri Üretimi Teknik Kılavuzu